OS CAMIÑOS
ELIXE O TEU PROPIO CAMIÑO
Lugo é unha das provincias españolas con máis superficie atravesada polas distintas variantes do Camiño de Santiago. Máis de 800 quilómetros de rutas xacobeas permítenlle á provincia atesourar moitas historias e moitos recunchos por descubrir. Mar e montaña; paisaxes rurais e contornas urbanas…unha enorme amálgama de panorámicas coa que gozar e nas que mergullarse.
Transitar polo corazón de dúas das reservas da Biosfera coas que conta a provincia, a de Terra do Miño e a do Río Eo, Oscos e Terras de Bouro; contemplar praias tan emblemáticas como a de As Catedrais; gozar da maior concentración de construcións relixiosas de estilo románico de toda Europa na Ribeira Sacra, ou percorrer a única muralla romana completa do mundo, a de Lugo, está ao alcance de quen elixa unha das catro rutas oficiais que atravesan a provincia de Lugo: o Camiño Primitivo, o Camiño Norte, o Camiño Francés e o Camiño Sur/Inverno.
O Camiño Primitivo
É a peregrinación a Santiago de Compostela máis antiga. Foi a ruta que impulsou o rei asturiano Alfonso II no século IX, cando se descubriron os restos do Apóstolo na capital de Galicia. Dende entón, e durante toda a Baixa Idade Media, esta variante do Camiño foi perdendo pulos en favor de rutas máis grandes, como a francesa. O seu punto de partida é a cidade de Oviedo e, a diferenza do Camiño Norte que transita pola costa, este enlaza Asturias e Galicia polo interior. Ao seu paso os peregrinos achéganse a Lugo capital e arredores, como a vila de Castroverde.
A partir dos anos 2000 e coa declaración da muralla romana de Lugo como patrimonio da humanidade, o interese por redescubrir esta ruta esquecida fixo que, en tan só dez anos, o número de peregrinos se duplicase, pasando de representar un 3,6% do total (7.661) en 2010 a un 7% (15.575) no 2019, nunha tendencia claramente á alza que se viu interrompida pola pandemia.
O Camiño Norte
Vai dende a localidade francesa de Bayona até Santiago de Compostela. O seu trazado é costeiro e ben fose polas dificultades orográficas ou polo investimento que facían os reis leoneses e aragoneses para que os peregrinos transitasen polo seu territorio, o certo e que non gozou do recoñecemento merecido ata mediados do século XX, cando a recuperación da tradición xacobea impulsou ao mesmo tempo a posta en valor deste camiño, comezando a sinalizarse correctamente os diferentes tramos.
Na provincia de Lugo o Camiño divídese ao chegar a Ribadeo, pero vólvese a xuntar pouco despois, antes de Mondoñedo. Alí, o camiño segue atravesando Vilalba e cruza á provincia da Coruña, para chegar a cidade do apóstolo.
O Camiño Francés
É unha ruta xacobea que abrangue o norte peninsular. Dende Francia atravesa Aragón, Navarra, A Rioxa, Castela e León e cruza finalmente a Galicia a través do Cebreiro. Finalmente, en Melide (A Coruña) conflúe co Camiño Primitivo, procedente de San Salvador de Oviedo. Xa dende o século X existen peregrinacións que percorren as antigas vías romanas e que conforman O Camiño Francés, experimentando o seu máximo esplendor entre os séculos XI e XV, de maneira paralela o auxe das guerras de “fe”.
Foi a primeira das vías xacobeas en ser recoñecida pola UNESCO como ben de interese cultural, categoría á que se sumaron a finais do século XX o resto de camiños coñecidos. No ano 2019 máis da metade dos peregrinos, case 190.000, escolleron esta ruta, que comeza en San Jean Pied de Port (Francia) e remata en Santiago de Compostela. Unha das súas etapas ten punto de partida en Sarria (Lugo) que se converteu nos últimos anos na referencia xeográfica dos peregrinos, marcando o inicio para máis de 95.000 persoas.
O Camiño Sur / Inverno
Vía xacobea tradicionalmente secundaria, que conecta Ponferrada e Santiago, e que cruza polo sur da provincia de Lugo, pasando pola Ribeira Sacra, subindo por Monforte de Lemos e Chantada, para chegar logo á provincia da Coruña. Segundo se di, o seu nome débese a que foi o camiño empregado polos peregrinos durante o inverno, para evitaren as dificultades que implicaba o paso polo Cebreiro.
Malia ser unha das rutas máis pequenas e recentes (no ano 2010 foi recoñecida pola Xunta de Galicia como parte do Camiño) é unha alternativa con numerosos puntos de atención aos peregrinos.